[ Pobierz całość w formacie PDF ]
//-->Kareen ZebroffOFICYNA WYDAWNICZATytuł oryginału:„Yoga fur jeden"Co powinno się wiedziećPrzekład: DariuszŁy nikJoga, co to właściwie jest?Projekt okładki:Oskar Głodowski© 2000 by FALKEN VerlagWydanie polskie „ABA"ISBN 83-915203-5-8Łamanie:TYRSA Sp. z o.o.03-614 Warszawa, ul. Kościeliska 7tel. 679-95-47Oficyna Wydawnicza „ABA"00-521 Warszawa, ul. Ho a 25, lok. 10tel. 628-48-05Większość ludzi ma obecnie przynajmniej jako takie pojęcie o tym,czym jest joga. Najczęściej kojarzy sie ją z panowaniem nad własnym cia-łem, spokojem, odprę eniem i zrównowa eniem. Czym jednak jest jogadokładnie, i jak działa?Sztuka jogi pochodzi pierwotnie z Indii, liczy sobie ponad 5 000 lat,zaś jej podstawowe zasady ujęto w formę pisemną przed około 2 500laty. W związku z tym jest to najstarszy z przekazanych nam systemówświadomego rozwijania ludzkiego ciała i ducha. Zasadniczo rozró nia siędwie podstawowe odmiany: hatha joga z jej asanami (układami ciała)i joga medytacyjna, dzieląca się z kolei na wiele odmian.Ksią ka niniejsza dotyczy hatha jogi, jedynej formy jogi zajmującej sięciałem. Oczywiście jest to tylko niewielki fragment całości, jednak bar-dzo wa ny: hatha joga jest pierwszym krokiem na ście ce wiodącej dosamopoznania (samadhi).Jogin Sara Sangraha opisuje jogę następująco:Dzięki opanowaniu ciała iuczuć umysł i dusza stają się spokojne i zrównowa one. Droga prowadzi dounaocznienia, do poznawania istoty rzeczy, prawdziwej najwy szej Istoty.Ową„prawdziwą najwy szą Istotę" mo emy sobie wyobrazić jako tkwiącew nas dobro, lub te jako obraz Boga. Joga pokazuje nam drogę do sa-modzielnego uwolnienia się, niezale nie od tego, jaką religię wyznajemy.Joga pogłębia nas i obdarza poczuciem radości ycia.Jednak umysł i duszę mo na uwolnić dopiero po opanowaniu swegowłasnego ciała. Całkowite zatopienie się w sobie mo liwe jest tylko wte-dy, gdy medytacji nie zakłócają bóle czy dolegliwości wynikające z nie-właściwego funkcjonowania organizmu. Nie potrafimy przecie doceniaćpiękna przesuwającej się za oknem natury, gdy jedziemy samochodem zestrzelającym gaźnikiem czy dziurami w tłumiku - odruchowo skupiamysię na zakłóceniu i zastanawiamy, czy uda się dojechać na miejsce. Taksamo jest z bolącym kręgosłupem czy drętwiejącymi mięśniami - nie jes-teśmy w stanie skoncentrować się na własnych myślach.5Hatha joga jest zatem systemem koncentrującym się na organicznymzdrowiu, nie zaś na rozwoju mięśni - efekt ten jest jedynie korzystnymskutkiem ubocznym. Tajemnica jogi polega na rozciąganiu mięśni, nie zaśna ich napinaniu, jak w przypadku klasycznych ćwiczeń gimnastycznych.Ich rozciąganie to naśladowanie dzikich kotów: co robimy natychmiastpo przebudzeniu? Przeciągamy się. Rozciąganie mięśni to odprę aniei uspokajanie.Wszystkie ćwiczenia jogi wykonywane są bardzo powoli i z rozmyslem,tote przy najmniejszych oznakach bólu mo na je natychmiast przerwać.Tego rodzaju sygnałów ostrzegawczych nie wolno lekcewa yć, bowiem or-ganizm próbuje się w ten sposób bronić przed przecią eniem lub kontuzją.Joga jest bardzo osobista, jej główny akcent to osobiste postępy, któ-rych nie porównujemy z nikim innym, jak z samym sobą z dnia poprzed-niego. Dzięki temu, niezale nie od wieku, stanu zdrowia, czy elastyczno-ści stawów zawsze pojawi się poczucie odniesionego sukcesu i chęćdalszego kontynuowania ćwiczeń. Ka de ćwiczenie wykonujemy jedyniew takim stopniu, w jakim w danej chwili jesteśmy w stanie. I pozostaje-my w tej pozycji, a do odczucia niewygody. Dzięki wytrwałości ćwiczy-my intensywniej, w efekcie dane ćwiczenie wykonujemy jedynie dwu- lubtrzykrotnie, zamiast dwudziestu razy. Rozluźnia to i zarazem wzmacniamięśnie, umo liwiając osiągnięcie celów, jakie sobie wyznaczyliśmy.Regularne ćwiczenie przez pół godziny dziennie mo e odmienić całeycie! Joga odprę a, odmładza, wzmacnia i reguluje funkcje ciała. Joga dajeenergię i atrakcyjniejszy wygląd. Joga sprawia ulgę przy zaburzeniach tra-wiennych, hemoroidach i wszelkiego rodzaju bólach. Istnieją specjalnezestawy ćwiczeń zalecanych przy rwie kulszowej, uszkodzeniach dyskówmiędzykręgowych, bólach związanych ze stanami zapalnymi w stawachitp. Joga oddziałuje wszechstronnie na cały organizm i naprawdę poma-ga, niezale nie od tego, czy odczuwamy wieczorem bóle nóg, czy źle sy-piamy, czy we śnie nie jesteśmy w stanie odpocząć, czy się za szybko uno-simy, czy te po prostu jesteśmy w niezgodzie z całym światem.Na potrzeby tego poradnika świadomie dokonano bardzo ostro nejmodyfikacji klasycznej sztuki jogi - tam, gdzie było to konieczne. yje-my w świecie zachodnim i od samego urodzenia jesteśmy wydani na zu-pełnie inne wpływy, ni Hindusi. Nasz sposób ycia, nasza mentalnośći nasza konstytucja tak bardzo ró nią się od wschodniego trybu ycia, erównie przy uprawianiu jogi musimy inaczej rozło yć akcenty. Nie zmie-nia to w niczym zasadniczego sensu jogi. Zostaniemy nagrodzeni spoko-jem i zrównowa eniem.6Po co uprawiać jogę?Hatha joga słu y w pierwszym rzędzie utrzymaniu zdrowia organicz-nego. Oddziaływania poszczególnych ćwiczeń uzupełniają się nawzajem.Dzięki temu mo emy przez całe ycie zachować dobre zdrowie i cieszyćsię długowiecznością. Wcale nie musimy niedołę nieć z wiekiem i bier-nie przyglądać się stopniowemu pogarszaniu się funkcji ciała. Regularnećwiczenie jogi wzmacnia cały organizm. Dzięki poszczególnym ćwicze-niom strumień krwi kierowany jest do określonych narządów, które dziękitemu wzmacniają się i regenerują. Wiadomo, e dobre ukrwienie ma za-sadniczy wpływ dla zdrowia i samopoczucia.Zgodnie z teorią ewolucji, jako gatunek zaczynaliśmy na czterechłapach. W takiej pozycji serce znajduje się pod kręgosłupem, a prawiecałe ciało jest w pozycji poziomej. Taki układ ciała jest korzystny dla krą-enia, bowiem cały organizm o wiele łatwiej mo na zaopatrzyć w dosta-teczną ilość krwi.Jednak z biegiem ewolucji nasza postawa zmieniła się. Chodzimy te-raz wyprostowani. W efekcie oddziaływania prawa cią enia okolice gło-wy nie są ju tak dobrze zaopatrywane w świe ą, natlenioną i wzboga-coną krew. Z biegiem lat mięśnie brzucha tracą swą elastyczność, organywewnętrzne opuszczają się, i zaczynają się nawzajem uciskać. Poza tymdochodzi do przecią ania mięśni między ebrowych, bezpośrednio łączą-cych się ze szkieletem. Efektem są bóle ołądka, pleców i inne dolegli-wości. Zaburzenia nie omijają te nóg. Zaczynamy odczuwać ich cię ar,pojawiają się skłonności do ylaków. Nie dziwi zatem, e odwrotnepozycje jogi, jak na przykład stanie na głowie czy świeca są dla ciałaprawdziwym dobrodziejstwem. Równie takie ćwiczenie jak „wciąganiebrzucha" wykonywane codziennie jest dla zachowania zdrowia wręcz nie-odzowne. Dzięki temu ćwiczeniu większość narządów jamy brzusznejpowraca do swej właściwej pozycji, zaś masa , jakiemu przy okazji pod-legają prowadzi do ich wzmocnienia.Dzięki pobudzeniu krą enia i przemiany materii dochodzi do stopnio-wej poprawy, a wreszcie do całkowitego zaniku zaburzeń trawiennych.Organizmowi łatwiej wtedy wypłukać wszelkie złogi i toksyny. Zwiększato sprawność systemu immunologicznego, czyli odporność na wszelkiechoroby - organizm staje się silniejszy i bardziej witalny.Wiele ćwiczeń jogi ma wybitnie pozytywne oddziaływanie na kręgo-słup. Jest to czynnik niezwykle istotny, poniewa prosty i elastyczny krę-gosłup jest podstawowym warunkiem koncentracji i zdolności świadome-7go odprę ania się. Regularne ćwiczenia przyczyniają się do złagodzeniai całkowitego zniwelowania szeroko rozpowszechnionych wad postawy.Jednak kręgosłup to tylko jeden z elementów całości. adna część ciałanie jest autonomiczna - wszystkie są ze sobą powiązane. Wszystkienarządy nieustannie wzajem na siebie oddziałują. Ka dy zachodzący w or-ganizmie proces wywołuje istną reakcję łańcuchową. Na przykład przy psy-chicznych lub fizycznych obcią eniach dochodzi do mimowolnego kur-czenia się mięśni, które w takim stanie przestają pracować ze swą zwykłąefektywnością. Kontrakcja ta wpływa te na stan ścięgien i zaczepówmięśniowych - w efekcie dochodzi do usztywnienia stawów. Wynik: nieczujemy się dobrze, brak nam energii, jesteśmy rozdra nieni, spięci, zde-prymowani i w ostatecznej konsekwencji - zapadamy na jakąś chorobę.W tym miejscu błędne koło zamyka się. Jednak joga umo liwia wyrwaniesię z tej pułapki. Dla wielu chorób i dolegliwości opracowano specjalnećwiczenia, które ju po krótkim czasie powodują odczuwalną ulgę. Niemają one adnych niekorzystnych efektów ubocznych, tote warto je sto-sować jeszcze przed sięgnięciem po farmaceutyki. Oczywiście dotyczy towyłącznie niewielkich zaburzeń i drobnych bolączek - przy powa niej-szych dolegliwościach nale y zawsze skonsultować się z lekarzem.Jeśli podczas wykonywania ćwiczeń będziemy prawidłowo oddychaći uda nam się całkowicie odprę yć, rychło zaobserwujemy, e joga po-maga nam nie tylko utrzymać zdrowie fizyczne, ale równie daje organi-zmowi energię. Jednak joga to nie tylko energia -joga to harmonia i ra-dość ycia.Osobiście miałam kiedyś prawie piętnaście kilogramów nadwagi i by-łam całkowicie zdeprymowana. Wraz z trojgiem dzieci (wszystkie poni-ej piątego roku ycia) mieszkałam w niewielkiej gminie daleko na pół-nocy Kanady. Dzieciaki były chorowite, a ja przez cały czas czułam sięzmęczona i przybita. Kontakty towarzyskie równie pozostawiły wiele doyczenia. Nie ukrywałam swych problemów przed matką, która w jednymz listów napisała mi o dobroczynnym wpływie uprawiania jogi - w jej wy-padku chodziło o fizyczne i psychiczne efekty menopauzy. Mama, zmar-twiona zwłaszcza moim stanem psychicznym nalegała, bym konieczniespróbowała, choć przez jakiś czas ćwiczyć.Spróbowałam, i muszę powiedzieć, e całkowicie odmieniło to mojeycie. Dzięki ćwiczeniom jogi i zastosowaniu rozsądnej diety - du o biał-ka, mało węglowodanów - w ciągu trzech miesięcy straciłam całą nad-wagę. Moja energia narastała dzień po dniu i patrzyłam na świat zupeł-nie inaczej. Zyskały na tym dzieci, bowiem ponownie stałam się cierpliwą,8wyrozumiałą i pełną ciepła matką. Z obowiązkami domowymi radziłamsobie o wiele lepiej, rozmach i koncentracja umo liwiły mi szybszą i efek-tywniejszą pracę. Poprawiła się moja postawa i wygląd. Czułam, e stajęsię ładniejsza i chyba rzeczywiście stawałam się ładniejsza. Moje ciało stałosię elastyczne i stopniowo nabierało formy. Straciłam trapiące mnie „cen-tymetry", nawet po wewnętrznej stronie ud, co było moim utrapieniemod zawsze. Ludzie mówili mi, e odmłodniałam o całe lata. Jednak naj-piękniejsze było cudowne uczucie świe ości, poczucie ycia, uczucia by-cia świadomym i całkowicie przytomnym człowiekiem, poczucie rozwija-nia swej osobowości i całkowitej afirmacji ycia. Dziś dzień bez moichćwiczeń nie jest dla mnie dniem kompletnym - mam poczucie straty.Od ywianie sięZdrowe od ywianie się zakłada z góry spo ywanie wszystkich pokarmóww stanie mo liwie naturalnym. Nale y zatem wykreślić z jadłospisu białą,rafinowaną mąkę i zastąpić ją mąką z pełnego przemiału. Do słodzenia le-piej stosować miód ni biały cukier, choć nale y od razy zaznaczyć, e przyzrównowa onej diecie dzienne porcje produktów mlecznych, ryb, owoców,warzyw i produktów zbo owych zawierają ju wystarczające ilości węglo-wodanów. Uzupełnianie ich ilości (na przykład w formie spo ywania cukru)jest więc zupełnie zbędne. Najkorzystniej spo ywać surowe warzywa, jeślijednak decydujemy się je gotować lub dusić, to jedynie krótko, tak by za-chowały chrupiącą jędrność. W ka dym przypadku nale y przedkładać brą-zowy, naturalny ry nad biały - polerowany. Złuszczana podczas polerowa-nia skórka zawiera bowiem cenne witaminy i związki mineralne. Makaronyoraz wszelkie wypieki powinno się robić z naturalnej mąki z pełnego prze-miału. W diecie nie powinno te zabraknąć naturalnego jogurtu oraz orze-chów i suszonych owoców - te ostatnie na przykład w formie drobnychprzekąsek, zamiast chipsów, flipsów czy pra onych orzeszków ziemnych.Jeśli mamy taką mo liwość, staramy się, by owoce, warzywa, a nawet zbo-a pochodziły z upraw biologicznych.Zasadniczo nale y unikać wszelkiej ywności denaturowanej czy rafi-nowanej (jak na przykład biały cukier, czy dania gotowe) oraz zawierają-cej syntetyczne dodatki lub w inny sposób chemicznie zmienianej. W gru-pie tej znajdują się między innymi wszelkie margaryny i ich mieszankiprodukowane na bazie utwardzanych tłuszczy roślinnych.Dla jogina ciało jest świątynią w której mieszka dusza, tote ponosion odpowiedzialność za stan jego zdrowia. Zgodnie z jego poglądami9 [ Pobierz całość w formacie PDF ]